گیاه آرالیا یا آرالیای ژاپنی با نام علمی Fatsia Japonica بومی منظقه جنوب شرقی آسیا و ژاپن ازخانواده آرالیاسه (عشقه ) می باشد این گیاه بانامهای فاتسیا ژاپونیکا، نخل برگ انجیری و آرالیا مینیاتوری نیزشناخته می شود. آرالیادرزیستگاه طبیعی خود به صورت درختچه های 3 الی 5 متری دیده می شود. آرلیا با برگهای سبزنسبتا تیره و پنجه ای یکی ازچشم نوازترین گیاهان زینتی مناسب برای منزل شما می باشد چنانچه به درستی ازاین گیاه نگهداری شود می تواند سالیان سال درکنارشما رشد کند. هرچنداین گیاه توقع کمی ازشما دارد ولی درعوض رشد بسیارخوبی دارد ازانواع دیگرآن میتوان به مینیاتوری، کالیفرنیا، التا، چوب شیطان و مینگ نام برد.
آبیاری مناسب آرالیا:
ازآنجائیکه رطوبت خاک را دوست دارد نباید بگذارید خشکی بکشد هروقت سطح خاک تا دوسانت خشک شد آبیاری کنید. البته رطوبت خاک به معنی آبیاری زیادنیست چراکه خیس بودن همیشگی خاک باعث پوسیدگی ریشه وبروز قارچ می شود. حساسیت خاصی نسبت به کلروفلورمحلول درآب دارد. 1- آب تصفیه 2- آب جوشیده سردشده 3- آب بیات ازجمله مواردی است که میتوانید برای آبیاری استفاده کنید. تشخیص روزآبیاری برای هیچ کارشناسی مقدورنیست .اما معمولا درتابستان هفته ای 2 و زمستان 1 مرتبه بارعایت خشک شدن سطح خاک منطقی است.
نور مناسب آرالیا:
نورخوب با کیفیت ولی غیرمستقیم ایداه آل این گیاه است. اگرتوقع دارید گیاه شما رشد خوبی داشته باشد حتما درمکانی نگهداری شود که دارای نورباکیفیت است سایه ومکان کم نوربا عث رشد علفی، کم رنگ شدن برگها و ضعیفی آرالیا می شود ناگفته نماند تابش نورزیاد ومستقیم باعث سوختن نوک برگهای آن می شود.
دمای مناسب گیاه آرالیا:
گرما و سرمای زیاد باعث ازبین رفتن آرالیا می شود. این گیاه محیطی نسبتا خنک با نورباکیفیت رامی پسندد گرمای زیاد باعث نازک شدن ساقه های آن وسرمای زیاد باعث لوله شدن برگهای ارالیا می شود. بهترین دمابرای آن 15 الی 20 درجه است.
خاک مناسب برای گل آرالیا سبز:
همانطورکه درقسمت آبیاری این گیاه گفته شود دوست داره خاکش تاحدودی مرطوب باشد. به همین خاطر می بایست ازخاکی استفاده شود که سنگین نباشد وآب را درخود نگه ندارد چراکه ماندگاری آب درخاک باعث پوسیدگی ریشه وبوجود آمدن قارچ می شود. رشد خوب این گیاه منوط به داشتن خاکی سبک ومغذی است خاک لومی یا لیمونی با زهکشی مناسب بهترین خاک برای این گیاه است.
خاک لمونی چیست:
خاکی که از نظر دارابودن مواد معدنی، آلی وفیزیکی متعادل باشد جذب آب متوسط داشته باشد وحاصلخیز باشد. اضافه کردن مقداری پیت ماس یا ورمی کمپوست درغنی کردن این خاک کمک بسزایی می کند.
رطوبت مناسب محیط آرالیا:
یکی از اصلی ترین مواردی که درنگهداری آرالیا موثراست رطوبت محیط آن است آرالیا به محیطی خنک نیازداردگرمای زیاد باعث پژمرده وشل شدن برگهای آن می شود. برای تامین رطوبت این گیاه می توانید از مه پاشی (غبارپاشی)،ایجادجزیره وبخورسرداستفاده کنید. بخورسردبهترین روش برای تامین رطوبت است اما باتوجه به اینکه هزینه خیلی بیشتری نسبت به دومورددیگردارد.
می توانید با مه پاشی وایجاد جزیره رطوبت محیط موردنیازآرالیا را تا حدودی تامین کنید. لازم به توضیح است نظربه اینکه به رطوبت محیط بالایی نیازدارد گیاه رادرمکانی قراردهیدکه تهویه هوای خوبی داشته باشد.
نکته : به هیچوجه مه پاشی رادرهنگامی که نوربه گیاه میتابد انجام ندهید.
تذکر : درهنگاه مه پاشی دستگاه اسپری آب رابالای گیاه گرفته واسپری کنید مه پاشی مستقیم وازفاصله نزدیک روی برگها ممنوع است
کوددهی مناسب برای گل آرالیا سبز:
رشد آرالیا کم می شود ولی متوقف نمی شود به همین خاطرنباید کوددهی را کاملا متوقف کنید بلکه می بایست درشش ماهه دوم سال کوددهی را با دوز نصف انجام دهید.
کوددهی درشش ماهه اول : 1- استفاده از npk 20-20-20 دومرتبه درماه 2- استفاده از ترکیب npk 12-12-36 با npk10-52-10 یک مرتبه درماه (نصف قاشق چایخوری ازهرکدام دریک لیترآب )3- استفاده ازکلات آن 45 الی 60 روزیکبار(درصورتیکه ابلق نباشد) 4- استفاده ازاسید هیومیک 3 ماه یکبار.
کوددهی درشش ماهه دوم : با ورود به شش ماهه دوم سال رشد گل آرالیا کم می شود بنابراین می بایست ازدوزنصف برای کوددهی استفاده شود.
نکته : گل آرالیا ازطریق سطح برگها توانایی جذب کودرادارد بنابراین سطح برگهاراماهی یک الی دومرتبه با پارچه تمیزوآب تمیزکنید ازموادشیمیایی براق کننده استفاده نشود.
تعویض گلدان آرالیا:
تعویض گلدان زمانی صورت بگیردکه گیاه نیازبه تعویض خاک یاگلدان داشته باشد وشمابرای حل مشکل چاره ای جزتعویض نداشته باشید مواردی چون 1- خارج شدن ریشه ازته گلدان وتوقف رشد2- وقتی خاک رسی وسطح خاک کویرمانند شده وآب ازته گلدان خارج نمی شود 3- گیاه مبتلابه افت خطرناکی مانند کرم خاکی شده وبا سم ازبین نمی رود.
بهارواواخرتابستان یهترین زمان برای تعویض گلدان یا خاک است گلدانی که برای تعویض انتخاب می کنید فقط یک الی دوسایزازگلدان اصلی بزرگترباشد ناگفته نماند تحت هرشرایط گیاه به شوک می رود که بارعایت شرایط نگهداری کم کم به محیط جدید عادت می کند.
زمان مناسب ونحوه تکثیر گل آرالیا:
به سه روش 1- قلمه 2-پاجوش 3- بذرقابل تکثیراست .متداول ترین روش وزمان تکثیرآرالیا قلمه زدن درفصل بهاراست. اززیربند قلمه هایی به طول حدود 10سانتیمتربه نحوی که حداقل دوبند داشته باشد اریب کات کنید قلمه آرالیا درآب وخاک ریشه دارمی شود اما ترجیحا تکثیردرخاک توصیه می شود . پس ازآغشته کردن ته قلمه درهورمون ریشه زایی آن را درکوکوپیت یا پرلیت یا ماسه بکارید برای ایجاد شرایط گلخانه روی قلمه رابا پلاستیک شفاف کاورکنید وتازمانیکه مطمئن نشدید قلمه ریشه زده رطوبت نسبی خاک رارعایت کنید. پس ازریشه دارشدن ، قلمه رابه خاک غنی وسبک منتقل کنید. تکثیرازطریق پاجوش درزمان تعویض گلدان صورت میگیرد اما تکثیربه روش بذربستگی به شرایط خاصی داردکه انجام آن درمنزل مشکل است.
هرس کردن گل آرالیا :
عموما تمام گیاهان درصورتیکه هرس نشوند به صورت بوته ای وعلفی رشد می کنند آرالیا نیزازاین امرمستثنی نیست هرس کردن این گیاه نه تنها به پرپشت شدن گیاه وازدیاد شاخ وبرگها کمک می کند بلکه شما میتوانید با هرس آن گیاهان بیشتری داشته باشید. فصل بهارزمان مناسبی برای هرس کردن است ناگفته نماند برای جلوگیری از واردشدن شوک خیلی شاخه وبرگهای آن راکوتاه نکنید. همچنین قبل ازهرس کردن ازیک نوبت ازاسید هیومیک یا اسید آمینه برای جلوگیری ازاسترس استفاده شود.
گلدهی آرالیا :
چنانچه شرایط نگهداری آن رعایت شود دربهاریا اوایل تابستان گلهای ریزسفید رنگ گه به شکل خوشه هستند روی شاخاه های آن پدیدارمی شود.
مشکلات وبیماریهای آرالیا :
پوسیدگی ریشه :
آبیاری نامناسب، باتلاقی بودن خاک، زهکشی بد، خاک سنگین ازجمله مواردی است که باعث پوسیدگی ریشه می شود. متاسفانه نجات گیاه دراین موردمشکل است.
زردشدن برگها گل ارالیا :
برگهای آرالیا به دلایلی مانند 1- افراط وتفریط درآبیاری2-کمبود نیزوژن درخاک 3- زهکشی نامناسب 4- کمبودموادغذایی5- کوددهی بیش ازحد صورت بگیرد.
شل وبیحال شدن برگهای آرالیا :
آبیاری زیاد، تشنگی خاک وگرم وخشک بودن دما ورطوبت محیط می تواند باعث شل شدن برگهای گیاه آرالیا شود. دراین حالت باید آبیاری رامنظم ودرزمان مناسب انجام دهید همچنین مه پاشی و ایجاد جزیره و قراردادن گیاه درمکان خنک راه حل مناسبی برای شل شدن برگهای این گیاه می باشد.
رنگ پریدگی برگهای آرالیا :
کمبود نورمناسب باعث این عارضه می شود گیاه رادرمکان پرنورترالبته نه مستقیم قرارداهید.
ریزبودن برگهای جدید آرالیا :
وقتی موادغذایی خاک کم می شود ریشه مجبورمی شود درغذارسانی به نقاط مختلف گیاه صرفه جویی کند به همین خاطر برگهای جوان نمی توانند رشد خوبی داشته باشند میتوانید سطح خاک را تا جایی که به ریشه آسیب نرسد بردارید و پیت ماس یا ورمی کمپوست راجایگزین کنید.
آفات گل آرالیا سبز:
شته ها وشپشک ها :
این افات ازطریق تغذیه شیره گیاه موجب خشک شدن آن می شوند ازآنجائیکه هردوی این آفات ماده چسبناک تولید می کنند استفاده ازروشهای خانگی درمان قطعی نمی باشد. استفاده ازسموم آبامکتین وکنفیدوردرسه نوبت به فاصله سه روز می تواند درازبین بردن شته ها وشپشک ها موثرباشد.
قارچ گرفتگی :
گیاهانی که به رطوبت بالای محیط وخاک نسبتا مرطوب نیازدارند ازبروزبیماریهای قارچی درامان نیستند. برای پیشگیری بهتراست دوماه یکبارازقارچکش های مانکوزب (اسپری روی برگها وساقه ) وکاربندازیم (ابیاری ) استفاده شود.
پشه سیاه گلدان :
پشه ها به دلایل 1-کمبودنورمحیط 2-کمبودتهویه هوا 3-آبیاری زیاد 4-استفاده ازکودهای ازته وآلوده 5-رطوبت بالای خاک دراطراف وروی سطح خاک پدیدارمی شوند که نه تنها باعث زشت شدن منظره اطراف گیاه می شوند بلکه صدای آنها نیزآزاردهنده است. پاشیدن پودردارچین، سیر، فلفل تند شاید تاحدودی پشه ها رادفع کند ولی درمان قطعی نیست .یکی ازقطعی ترین راههای درمان آن کم کردن آبیاری ورطوبت خاک است البته تاانجائیکه به گیاه آسیب نرسد همچنین استفاده ازچسب زرد ودرنهایت اسپری کردن سموم مالاتیون روی خاک میتواند تاثیرگذارباشد.
عسلک :
با مشاهده هرگونه چسبندگی روی برگها یا تنه گل آرالیا به دنبال حشراتی مانند انواع شته، شپشک آردآلود ونرم تن باشد این حشرات پس ازمکیدن شیره گیاهان ماده چسبناکی روی برگها و… ازخودبه جامی گذارند که منبع غذایی خوبی برای مورچه وزنبوراست. برای درمان آن 1- استفاده ازصابون محلول پاشی حشرات 2- تهیه محلول خانگی (یک لیترآب گرم ویک قاشق مرباخوری مایع ظرفشویی ونصف لیوان الکل ویک درب بطری سم کنفیدورراباهم ترکیب وروی برگها وتنه اسپری کنید پس ازگذشت حدود 20 دقیقه برگها راکامل بشوئید ).
نکته : روی خاک رابا پلاستیک کامل بپوشانید
کنه تارعنکبوتی :
به سختی دیده میشود اگر زیاد باشند بصورت لکه های زردو قهوه ای رنگی روی برگها مشخص می شود این آفت معمولا روی گیاهان برگ پهن مثل پدیدارمی شود دروهله اول می توانید دوسه قطره مایع ظرفشویی راد مقداری آب حل کرده و با پارچه تمیز تمام قسمتهای گیاه راپاک کنید. سپس ازسموم آبامکتین یا کنفیدورسه باربه فاصله سه روزاستفاده کنید.
نوشته شده توسط مهندس راد