گل موچسب
گل موچسب با نام علمی Parthenocissus tricuspidata از خانواده گیاهان انگوری (Vitaceae) محسوب می شود و بومی شرق آسیا، چین، کره و ژاپن می باشد. این گیاه را با نام های متعددی همچون پیچک بوستون، پیچک ژاپنی، پیچک انگوری، پارتنکیسوس و خز ویرجینیایی نیز می شناسند. گل موچسب رشد نسبتا خوبی دارد و معمولا رشد آن حدود ۳۰الی ۵۰ سانتی متر در سال میباشد که در مجموع ارتفاع موچسب معمولا تا ۳۰ متر نیز میرسد.
برگ های زیبای این گیاه نیز ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر عرض و ۵ تا ۲۵ سانتی متر طول دارند. شکل ظاهری برگ ها شبیه به پنجه است و به رنگ سبز می باشند. البته این برگ ها در فصل پاییز به نارنجی و قرمز تغییر رنگ میدهند. برگچههای این گل تخم مرغی شکل هستند. گل موچسب گیاهی رونده است که در بهار و تابستان به گل مینشیند. البته گل های این گیاه کوچک و سبز رنگ هستند و جلوهی خاصی ندارند اما غذای خوبی برای پرندگان محسوب می شوند.
این گیاه حالتی چوبی دارد و می شود به راحتی آن را جا به جا کرد اما توجه داشته باشید در صورتی که موچسب به دیوار چسبیده باشد جا به جا کردن آن نه تنها راحت نیست بلکه باعث آسیب رساندن به گیاه نیز خواهد شد. برخی از گونه های موچسب شامل فنوی پارک، ویچی، پورپورا و آترو پورپورا می باشد.
این گیاهان را می توان در شمال شرق آمریکا و مکزیک نیز یافت کرد که به صورت طبیعی رشد میکنند. خصوصیات ظاهری و رشد خاص، طول عمر زیاد و نگهداری ساده موجب شده که این گیاه برای نگهداری در منزل و نما بخشیدن به ساختمان ها نیز طالب پیدا کند. حواستان باشد که موچسب گیاهی سمی است و به خاطر وجود اکسالات در این گیاه در صورت خورده شدن توسط انسان یا حیوانات باعث بروز واکنش های آلرژیک می شود. کریستال های موجود بر روی موچسب باعث ایجاد سوزش در لب و زبان خواهد شد.
چگونه گیاهان موچسب را پرورش دهیم ؟
موچسب نگهداری سادهای دارد ولی مثل تمامی گیاهان برای رشد سالم و خوب، نیازمند رعایت کردن برخی نکات میباشد. معمولا یک تا دو سال اولیهی رشد سال های خاصی محسوب می شود و شرایط نگهداری متفاوتی دارد. دقت کنید که اگر قصد دارید گیاه شما روی دیوار رشد کند باید آن را نزدیک دیوار قرار دهید در غیر این صورت آن را از دیوار دور نگه دارید.
-
نور:
انواع گونههای موچسب نیاز نوری متفاوتی دارند. برخی از این گونه ها در برابر کم نوری مقاومند و محیط های سایه را دوست دارند و برخی دیگر دریافت نور غیرمستقیم، زیاد و نیم سایه را ترجیح میدهند. اما به طور کلی می شود گفت اکثر گونه های موچسب طالب نور جانبی و نیم سایه هستند و در شرایط نوری این چنینی رشد بهتری خواهند داشت. بهتر است این گیاهان را از نور مستقیم و شدید خورشید دور نگه دارید تا آسیب نبینند.
اگر قصد دارید موچسب را در خانه نگهداری کنید باید حتما شرایط را طوری فراهم کنید که نور صبح را به طور کامل دریافت کند. حتی گفته می شود بهتر است موچسب در فصل زمستان تمام مدت بیرون از خانه باشد تا بتواند نور مورد نیازش را دریافت کند.
-
خاک:
موچسب در اکثر خاک ها توانایی رشد دارد اما بهتر است اگر قصد نگهداری آن را در گلدان دارید از خاکی متعادل با زهکشی بالا استفاده کنید. ترکیب خاک کمپوست، خاک باغچه و پیت ماس ترکیب خوبی برای رشد مو چسب میباشد. همچنین خاک رسی، شنی که با نام خاک خنثی نیز شناخته میشود بستر مناسبی برای رشد گیاه است.
-
آب برای گل موچسب:
نسبت به سن گیاهتان آبیاری آن متفاوت خواهد بود. گیاهان جوان تر نیازمند آبیاری بیشتری هستند. به طور کلی موچسب به آبیاری متوسط نیاز دارد. در اوایل فصل رشد باید آبیاری به شکل عمیق و کافی انجام شود و پس از گذشت فصول رشد باید آبیاری به هفتهای یک بار کاهش یابد. با اینکه موچسب در برابر خشکی کمی مقاومت دارد اما باید در آبیاری گیاه دقت کنید، آبیاری نامناسب باعث خشک شدن و نابودی گیاه می شود.
-
دما و رطوبت:
موچسب نسبت به تغییرات دمایی مقاوم است اما دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد موجب خزان و یخ زدگی ریشه گیاه میشود. اگر این گیاه را در محیط خانه نگه می دارید با شروع تابستان و بالا رفتن دمای هوا باید رطوبت گیاه را بالا ببرید. برای اینکار میتوانید از روش جزیره و غبارپاشی استفاده کنید.
-
کوددهی:
معمولا این گیاه مواد مغذی مورد نیاز خود را از خاک تامین می کند و کوددهی زیادی لازم ندارد اما در شروع فصل رشد باید به گیاه کود دهید. معمولا افراد با استفاده از کود خاکبرگ گیاه را تغذیه میکنند. کودهای مایع ضعیف نیز میتواند برای تامین مواد مغذی گیاه گزینهی مناسبی باشند.
-
هرس کردن:
از آنجایی که موچسب رشد بسیار سریع و زیادی دارد باید در صورت نیاز شاخه های اضافه، خشک و نامناسب آن را هرس کنید تا گیاه جان تازهای بگیرد و رشد بهتری داشته باشد. همچنین اگر قصد دارید گیاه به شکل خاصی رشد کند باید آن را هرس کنید.
روشهای تکثیر گل موچسب
این گیاه را میتوان هم از طریق قلمه و هم از طریق بذر تکثیر کرد. اما تکثیر از طریق بذر بسیار سخت است و احتمال موفقیت آن پایین است، به همین دلیل کمتر کسی سراغ این روش می رود. پس اگر قصد تکثیر موچسب را دارید بهتر است از روش قلمه اقدام به این کار کنید.
برای انجام این روش باید در فصل بهار که شاخههای تازه روییده و جوان بر روی گیاه ظاهر شدهاند اقدام به تکثیر کنید. با استفاده از یک چاقوی تیز یکی از این شاخه های جوان را جدا کنید و آن را در بستری مناسب با خاک سبک قرار دهید. شرایط دمایی را مناسب نگه دارید و رطوبت زیادی را برای قلمه ایجاد کنید تا زمانی که ریشه دهد. پس از آن می توانید مثل یک گیاه عادی از آن مراقبت کنید.
مشکلات و بیماری های نگهداری موچسب
معمولا موچسب زیاد درگیر بیماری ها و آفات نمی شود و در برابر آنها مقاوم است. اما برخی از مشکلاتی که ممکن است گیاهتان به آن مبتلا شود را به طور مختصر شرح خواهیم داد. وجود تار عنکبوت زیر برگ: اگر زردی هم همراه با این مشکل در گیاه اتفاق افتاده باشد، علت آن وجود کنهی ریز قرمز است. برای درمان گیاه را هر دو هفته یک بار با سم کنه کش سمپاشی کنید.
~زخم های پنبهای روی برگ ها و ساقه: این علائم وجود آفت است. دستمالی را به الکل آغشته کنید و گیاه را با آن تمیز کنید و گیاه را با حشره کش سمپاشی کنید.
~ایجاد لکه های سوختگی روی برگ: در برابر نور مستقیم آفتاب غبارپاشی نکنید و از مواد شیمیایی برای براق کردن گیاه استفاده نکنید.
~خم شدگی برگ: سرد بودن محیط علت آن است. گیاه را به جای گرم تری انتقال دهید.
~خشک شدن و لوله شدن برگ ها: گرم و خشک بودن محیط نگهداری گیاه باعث این اتفاق شده است. آن را به جایی خنک تر ببرید و رطوبت مورد نیاز را برای موچسب تامین کنید.
~پژمردگی برگ ها: تشنگی زیاد گیاه و آبیاری کم موجب پژمردگی میشود. برای درمان، گلدان گیاه را به مدت یک ربع درون تشتی پر از آب قرار دهید. بعد از این کار نیز آبیاری را به صورت اصولی ادامه دهید.