فیکوس لیراتا

فیکوس لیراتا با نام علمی FICUS LYRATA که از تیره MORACEAE محسوب می شود، بومی مناطق غرب آفریقا می باشد. لیراتا در طبیعت درخت بزرگی است که تا ارتفاع ۱۲ متر رشد می‌کند. برگ های خاص و ویلون شکل این گیاه موجب شده آن را با نام فیکوس برگ ویلونی نیز بشناسند. این برگ ها به رنگ سبز تیره هستند که رگبرگ هایی با رنگ روشن بر روی آن ها به چشم می خورد. برگ های براق و چرم مانند این گیاه همیشه سبز، حدودا بین ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر رشد می‌کنند. فیکوس لیراتا را با نام فیکوس آفریقایی نیز می شناسند. این درخت در غرب آفریقا و زادگاه خود، رشد بسیاری دارد ولی نگهداری آن در محیط آپارتمان رشد آن را به ۲ متر یا بیشتر محدود کرده است.

شرایط محیطی گلدان فیکوس

فیکوس لیراتا گیاه زینتی و آپارتمانی محبوبی است که توانایی تصفیه هوا، کنترل رطوبت محیط و کاهش گرد و غبار را دارا می باشد. اصولا خانواده فیکوس ها نگهداری ساده و آسانی دارند، از این رو افرادی که نمی توانند زمان زیادی را برای نگهداری از گیاهان صرف کنند، دست به انتخاب این گیاه می زنند.

آبیاری مناسب برای فیکوس لیراتا

از آنجایی که این گیاه برگ های بزرگ و پهنی دارد، میزان تبخیر آب در این گیاه زیاد است. بنابراین لیراتا به آبیاری متوسط رو به بالا نیازمند است. برای آبیاری، خاک گلدان را چک کنید و هرگاه که حدود ۳ سانت از عمق خاک خشک شده بود بلافاصله آبیاری کنید. به عبارت دیگر باید سعی کنید خاک گلدان را همیشه مرطوب نگه دارید. البته دقت کنید که هم آبیاری کم و هم آبیاری زیاد موجب ریزش برگه های لیراتا می شود. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، حساس بودن این گیاه نسبت به قارچ است. در صورت ابتلا به قارچ خیلی زود ریشه ها و ساقه ها دچار پوسیدگی می شوند. پس زهکش گلدان ها را همیشه چک کنید تا مطمئن شوید آب اضافی به راحتی خارج می شود.

از چه خاکی برای فیکوس لیراتا استفاده کنیم؟

خاک مناسب برای فیکوس لیراتا باید خاکی سبک، مغذی با زهکشی بالا  باشد. ترکیب پیشنهادی ما، ترکیبی از پیت ماس و پرلیت دانه درشت به میزان مساوی است. البته اضافه کردن کوکوپیت و تکه های شن درشت به این ترکیب، خاکی مناسب و فوق العاده برای رشد ایجاد می کند. به هیچ وجه از خاک رس باغچه و خاک کاکتوس برای پرورش فیکوس لیراتا استفاده نکنید.

نور مناسب برای فیکوس لیراتا

فیکوس لیراتا نیازمند نور متوسط و غیر مستقیم است. رشد فیکوس لیراتا در صورت دریافت نور کافی افزایش می یابد اما حواستان باشد که گیاه را از نور مستقیم دور نگه دارید، نور مستقیم برگ های فیکوس را می‌سوزاند. بهترین مکان برای نگهداری این گیاه کنار پنجره های جنوبی است. برگ های فیکوس لیراتا به شدت گرد و غبار را جذب می کنند و این امر باعث می شود که نور به میزان کافی به گیاه نرسد. نرسیدن نور کافی به گیاه موجب ریزش برگ های آن می شود. پس بهتر است که هر هفته با دستمالی نرم و مرطوب برگ های فیکوس را گردگیری کنید تا گیاه بتواند بدون مشکل نور مورد نیاز خود را دریافت کند. این گیاه به سمت نور رشد می کند پس بهتر است هفته‌ای یکبار گلدان آن را بچرخانید تا گیاه رشد صافی داشته باشد و خم نشود.

دمای مناسب برای فیکوس لیراتا

فیکوس لیراتا بومی مناطق گرمسیری است و برای رشد به محیطی گرم و مرطوب نیاز دارد. دمایی بین ۱۶ الی ۲۵ درجه برای نگهداری این گیاه مناسب است. دمای محیط نگهداری لیراتا را همیشه ثابت نگه دارید، زیرا این گیاه نسبت به تغییرات دما بسیار حساس است و بلافاصله دچار ریزش برگ می شود. آن را دور از باد و وسایل گرمایشی و سرمایشی قرار دهید. هرچه رطوبت اطراف فیکوس لیراتا بیشتر باشد رشد آن سرعت بهتری خواهد داشت. برای تامین رطوبت گیاه می توانید هر روز غبارپاشی انجام دهید. بهتر است غبار پاشی، دوبار در روز انجام شود و برای این کار از آب جوشیده‌ای که سرد شده استفاده کنید.

کود مناسب برای فیکوس لیراتا

فیکوس به کودهای خیلی قوی نیازی ندارد و کوددهی زیاد موجب سوختگی برگ ها و ریشه های آن می شود. بهتر است در فصول رشد (بهار و تابستان) ماهی یکبار به آن کود دهید. کود مناسب برای این کار کودهای مایع رقیق شده‌ای مثل کود سه بیست می باشد.

تعویض گلدان فیکوس لیراتا

زمانی که فیکوس شما جوان و تازه است باید هر ساله در فصل بهار گلدان آن را عوض کنید. اما زمانی که گیاه شما بالغ شد تعویض گلدان های زیاد و نا به جا ممکن است به گیاه استرس وارد کرده و آن را اذیت کند. پس بعد از بالغ شدن گیاه فقط سالی یکبار در بهار، خاک رویی گلدان را عوض کنید.

تکثیر گل فیکوس لیراتا

فیکوس لیراتا را میتوان از طریق ۳ روش تکثیر کرد:

• قلمه ساقه:

این روش تکثیر را باید در اوایل بهار انجام داد. برای جدا کردن قلمه باید از انتهای ساقه، قلمه ای به طول ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر جدا کنید. این قلمه باید حداقل یک برگ و سه بند داشته باشد. قلمه را دقیقا از زیر بند سوم برش دهید. اگر قلمه‌ی شما بیشتر از دو برگ دارد، برگ های زیرین را جدا کنید تا تنها دو برگ روی قلمه باقی بماند. سطح برگ های باقی مانده را نیز ببرید تا کوچک تر شوند. قلمه را یک روز کامل در سایه بگذارید تا شیره‌ی درون آن خارج شود. حال آن را در ماسه‌ی شسته شده بکارید و ماسه های اطراف ساقه را فشار داده و محکم کنید. دمای قلمه را حدود ۲۵ درجه ثابت نگه دارید و پس از ریشه دادن قلمه می توانید آن را در گلدان اصلی بکارید. ریشه دادن قلمه معمولا ۱ تا ۲ ماه به طول می انجامد.

• خوابانیدن هوایی:

این روش تکثیر باید در اوایل بهار یا اوایل پاییز انجام شود. شاخه‌ای جوان و قوی را انتخاب کنید. شاخه‌ای که انتخاب میکنید باید قطری به اندازه یک خودکار داشته باشد. (چیزی حدود ۱۰ الی ۲۰ میلی متر)

بین دو تا از بند های شاخه‌ی انتخاب شده را برشی سطحی به طول ۲ سانتی متر ایجاد کنید. (این برش باید از پایین به بالا انجام شود و عمق آن به گونه‌ای باشد که فقط پوست شاخه بریده شود.) اگر اطراف برش شما برگی وجود دارد آن را جدا کنید. بهتر است مانعی نازک و کوچک مثل یک چوب کبریت را در میان برشی که زده اید قرار دهید.

اطراف برش را باید با خزه‌ای مرطوب بپوشانید. خزه را از قبل در آب قرار دهید و پس از گرفتن آب اضافیش آن را روی برش بگذارید. سپس با پلاستیک روی آن را بپوشانید و بالا و پایین پلاستیک را با نخی دور شاخه محکم کنید و ببندید. برش را همیشه مرطوب نگه دارید. برای این کار می توانید هر روز قسمت بالای پلاستیک را باز کنید و با استفاده از اسپری آن را مرطوب کنید، یا از طریق سرنگ آب را درون پلاستیک تزریق کنید. حدودا بعد از ۱ تا ۲ ماه برش شما ریشه خواهد داد. بعد از ریشه دادن می توانید شاخه را از زیر ریشه ها ببرید و آن را جداگانه بکارید.

• قلمه برگ:

برای این روش برگ های جوان را از انتها جدا کنید و آن ها را در آب یا خاک بگذارید تا زمانی که ریشه دهند. پس از ریشه دادن می توانید آن ها را بکارید.

علت لکه های قهوه ای روی برگ فیکوس لیراتا

اگر روی برگ ها و حاشیه برگ های فیکوس لیراتای شما لکه های قهوه‌ای سوخته ایجاد شده است، این لکه ها باکتریایی هستند. معمولا اطراف این لکه های باکتریایی کمی زرد رنگ است. برای درمان این لکه ها، باید سطح برگ ها را تمیز نگه دارید و از ریختن آب روی برگ ها خودداری کنید.بهتر است آبیاری را نیز کمتر کنید.

اگر لکه ها از بین نرفت می توانید برای درمان از سموم استفاده کنید. از دلایل دیگری که لکه‌های قهوه‌ای روی برگ ها ایجاد می شود، فاسد شدن ریشه های فیکوس است. این اتفاق به خاطر آبیاری بیش از حد می‌افتد.