گل حنا

گل حنا با نام انگلیسی Busy Lizzy و نام علمی Impatiens Walleriana گیاهی چند ساله است که از خانواده بالزامیناسه Balsaminaceae محسوب می شود. این گیاه در مناطقی با آب هوای مدیترانه‌ای به خوبی رشد می کند و بومی شرق آفریقا، کنیا و موزامبیک است. میوه های گل حنا بسیار حساس هستند و خود به خود یا با کوچک‌ترین تماسی شکفته می شوند،به همین علت گل حنا به Touch me not نیز معروف است. گل حنا دو نوع پا کوتاه و پا بلند دارد. نوع پا کوتاه آن برای نگهداری در خانه مناسب است و ارتفاعی در حدود ۲۰ الی ۳۰ سانتی‌متر دارد.

نوع پا بلند معمولا به طول ۹۰ سانتی‌متر رشد میکند و برای رشد در باغچه ها و فضای باز مناسب تر است. این گیاه زیبا در صورت فراهم بودن شرایط، می تواند در تمامی طول سال گل داشته باشد. گل های حنا در رنگ های قرمز، بنفش، ارغوانی، عقیقی، نارنجی، صورتی، زرد و سفید یافت می شود. این گل ها شکل فنجانی یا بشقابی دارند و در نوع های پرپر و کم پر تقسیم می شوند. تنوع رنگی گل های حنا،این گیاه را به گلی محبوب برای نگهداری در آپارتمان تبدیل کرده است. قطعا رنگ و لعاب این گل ها، شادابی را به درون دکوراسیون منزل شما راه خواهد داد.

انواع گل حنا

گل حنا در رنگ ها و شکل های بسیار متنوعی وجود دارد و تقریبا در تمامی طول سال این گل ها شکوفا می شوند. این گل دارای حدود ۴۰۰ گونه مختلف است که از انواع مختلف این گیاه می توان به حنای ستاره ای (Impatiens Red Star)، حنای نیام ‌نیامنیس یا طوطی کنگویی (Impatiens niamniamensis)، حنای هیمالیایی  mpatiens) glandulifera)، حنای گینه‌ی نو (New Guinea impatiens) و حنای بالسام باغی (Impatiens balsamina) اشاره کرد.

شرایط نگهداری گل حنا

به طور کلی گل حنا برای رشد و شکوفایی به خاکی قوی، نور بسیار، هوایی ملایم و رطوبت زیاد نیازمند است. در ادامه تمامی موارد فوق را به صورت جامع تر توضیح خواهیم داد.

آبیاری گل حنا

این گیاه به آبیاری منظم و زیادی نیاز دارد. البته نباید در آبیاری زیاده روی کرد به گونه ای که خاک گیاه غرقاب شود. برای تشخیص زمان آبیاری باید خاک را چک کنید، هرگاه که سطح رویی خاک خشک شد آبیاری انجام دهید. نباید بگذارید خاک گیاه زیاد خشک شود. این کار منجر به ریزش برگ ها و کاهش گلدهی در گیاه می شود. همچنین آبیاری بیش از حد باعث زرد شدن برگ ها و پوسیدگی ساقه می شود. اگر گل حنا را خارج از محیط منزل نگه می دارید، در تابستان هر روز آبیاری انجام دهید و در زمستان آن را به هفته‌ای دوبار کاهش دهید.

خاک مناسب

گل حنا خاک هایی اسیدی با زهکشی بالا را ترجیح می دهد. می توانید از ترکیب پیت ماس و پرلیت برای پرورش این گیاه استفاده کنید. اضافه کردن خاک برگ و شن شسته شده به این ترکیب، زهکشی و حاصلخیزی گیاه را افزایش می دهد. ترکیب پیت ماس، خاک باغچه و ورمی کمپوست نیز بستری مناسب برای رشد گل حنا است. خاک مخصوص بنفشه آفریقایی نیز گزینه مناسبی برای نگهداری گل حنا می باشد.

نور مورد نیاز گل حنا

اصولا گیاهان گلدار نیاز زیادی به نور دارند. گل حنا را در محیطی نگه دارید که روشن و پر نور باشد اما نور مستقیم آفتاب به گل نتابد. نور مستقیم خورشید برگ ها را میسوزاند. البته در زمستان بهتر است گل حنا را چند ساعتی در روز، مقابل نور خورشید قرار دهید تا شرایط گلدهی برای گیاه فراهم شود. اگر این گیاه را در حیاط و محیط باز نگهداری میکنید، آن را در جایی قرار دهید که تا جای ممکن از نور مستقیم خورشید در تابستان دور باشد.

دمای مناسب برای گل حنا

دمایی بین ۱۶ تا ۲۴ درجه سانتی گراد برای نگهداری گل حنا مناسب است. این گل دمای بالاتر از ۲۴ درجه را نمی‌تواند تحمل کند و در محیط گرم و خشک از بین می رود. حنا دمای پایین‌تر را تا ۱۲ درجه سانتی گراد نیز می تواند تحمل کند اما بهتر است دمای اطراف آن را نسبتا گرم نگه دارید تا گیاه دائما گلدهی داشته باشد.

رطوبت مورد نیاز برای گل حنا

میدانیم که گل حنا هوای استوایی و مرطوب را ترجیح می دهد پس حفظ رطوبت برای گلدهی گیاه امری بسیار مهم است. برای مهیا کردن رطوبت مورد نیاز گیاه می توانید از خزه و کود دامی برای حفظ رطوبت خاک استفاده کنید. همچنین استفاده از روش جزیره میتواند کمک کننده باشد.(قرار دادن سنگریزه و آب در زیر گلدان) برای حفظ رطوبت هیچ‌گاه روی بوته و گل های حنا آب نریزید.

زمان تعویض گلدان

برای تعویض گلدان این گیاه زیاد عجله نکنید و به گیاه مهلت دهید تا ریشه هایش در گلدان پر شود.(پر شدن ریشه ها در گلدان برای گلدهی گیاه لازم است) هرگاه که ریشه ها به حدی رشد کردند که از زیر گلدانی خارج شدند، آنگاه می توانید گلدان را تعویض کنید. برای این کار گیاه را به گلدانی یک سایز بزرگتر منتقل کنید و توجه کنید که گلدان زهکشی مناسبی داشته باشد.

هرس گل حنا

هنگامی که ساقه های گیاه بیش از اندازه رشد کردند و بلند شدند، می توانید برای هرس کردن ساقه های بلند نیمی از آن ها را با قیچی ای استریل شده ببرید. البته دقت کنید که ارتفاع ساقه ها نباید کمتر از ۱۰ الی ۱۵ سانتی‌متر شود. ساقه های جدا شده را میتوانید قلمه بزنید‌. هرس کردن به رشد ساقه های جانبی و گلدهی بهتر گیاه کمک خواهد کرد.

تکثیر گل حنا

آسان ترین روش تکثیر گل حنا، روش قلمه زدن است.

قلمه زدن گل حنا:

با قیچی‌ای استریل شده، قلمه هایی به اندازه ۷ الی ۱۰ سانتی‌متر را از ساقه های سالم گیاه جدا کنید. (قلمه ها باید حداقل ۲ یا ۳ برگ داشته باشند.) قلمه ها را در آب قرار دهید. برای افزایش سرعت ریشه دهی می توانید قلمه را به هورمون ریشه زایی آغشته کنید. آب قلمه ها را روزانه چک کنید و اگر تغییر بو یا رنگی در آب اتفاق افتاد بلافاصله آب را عوض کنید. قلمه را در محیطی گرم، روشن و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. بعد از چند هفته قلمه ریشه خواهد داد. پس از ریشه دهی میتوانید آن را بکارید.

اگر قصد دارید گل حنا را از طریق کاشت بذر تکثیر کنید به روش زیر عمل کنید:

بهتر است کاشت بذر را در اواخر زمستان و نزدیک به بهار انجام دهید.

بذر ها را در عمق کم و به شکل سطحی در خاک قرار دهید. از آنجا که بذر ها برای جوانه زدن به نور نیاز دارند حتما باید سطحی کاشته شوند پس به این نکته توجه کنید.

روی بذر ها را با پلاستیکی شفاف بپوشانید. این کار به حفظ رطوبت بذر ها کمک می‌کند و جوانه زنی را سرعت می‌بخشد. اگر احساس کردید رطوبت زیادی ایجاد شده است، می توانید گوشه‌ی پلاستیک را باز کنید تا رطوبت اضافه خارج شود.

بذر ها را در محیطی روشن و دور از نور مستقیم آفتاب نگه داری کنید.

حدودا بعد از گذشت ۱۴ الی ۲۱ روز جوانه ها ظاهر می شوند. می توانید پلاستیک را بردارید و طبق شرایط گفته شده از گل حنای جدید خود نگهداری کنید.

درمان پژمردگی گل حنا

علت پژمردگی گل حنا می تواند، آبیاری بیش از اندازه یا کم، زهکشی نامناسب، زیاده روی در کوددهی و یا تعویض گلدان نا به جا و آسیب به ریشه ها باشد. برای آبیاری دقت کنید که حتما هنگامی که حدود ۱ سانت از سطح رویی خاک خشک شد گیاه را آبیاری کنید و به هیچ عنوان خاک را غرقاب نکنید. همیشه از زهکشی مناسب گلدان مطمئن شوید و خاکی با زهکشی بالا را برای نگهداری گل حنا انتخاب کنید. اگر بلافاصله بعد از کوددهی گل حنا دچار پژمردگی شده است پس به احتمال زیاد گیاه کود بیش از اندازه دریافت کرده است.

میزان تقریبی برای کوددهی، یک قاشق چای خوری برای هر لیتر آب است. اگر در کوددهی زیاده روی کنید گیاه مسموم می شود و بلافاصله شروع به پژمردگی می کند. برای کاهش علامت های مسمومیت در گیاه، خاک گلدان را به مدت یک ربع غرقاب کرده و پس از آن بگذارید آب اضافه از زهکش خارج شود. برگ ها و شاخه های گل را نیز بشویید.