گل فیکوس بی شک یکی از زیباترین گل هایی است که شما می توانید در فضای اتاق و یا محل کار خود آن را پرورش دهید. زیبایی بی حدی که این گل دارد، می تواند جلوه بصری قشنگی را به محیط منزل و یا محیط کارتان ببخشد. برگ های پهن و سبز پر رنگی که دارد، یکی از بهترین مناظری است که می توانید ببینید. این گل گیاهی است از خانواده انجیریان. این گیاه که در نواحی استوایی آمریکا و یا آسیا رشد میکند برگ های بسیار زیبایی دارد. گل فیکوس دارای ۶۰۰ گونه مختلف است است که در سراسر جهان علاقه مندان به نگهداری گل و گیاه با آن آشنا هستند. این گیاه که دارای برگ های بزرگ و پهن مانند است که از شیره آن در صنعت ساخت کائوچو و لاستیک اتومبیل استفاده می شود.
گونه های مختلف فیکوس
همانطور که گفتیم این گیاه دارای گونه های مختلفی است. یکی از این گونه ها فیکوس معمولی یا الاستیکا است که برگ های چرمی شکل و پهن و بزرگ دارد. این گل به دلیل استفاده بیشتری که دارد معمولاً از سایر گونه های آن بیشتر به فروش می رسد. نوع آفریقایی این گل که به لیراتا معروف است. برگ های آن به شکلی حالت دارد، البته برگ های آن بزرگ تر از فوکوس معمولی می باشد. فیکوس جنگلی که نام دیگر آن برگ ریز است برگ هایی شبیه قلب دارد و نسبتاً ظرافت خاصی نسبت به دو نوع قبلی دارد. البته دو نوع دیگر هم وجود دارد که به نام های فیکوس بنجامین و فیکوس پیچ با برگ های ریز و ساقه پیچ دار و آبشاری شکل به جذابیت انواع فیکوس می افزاید. با وجود تنوع زیاد در انواع فیکوس ها ولی طرز نگهداری پرورش و تکثیر تمامی آن ها یکی است. لذا در این مقاله سعی می کنیم تا شیوه های مراقبتی پرورش و تکثیر این گیاه زیبا را برای شما شرح دهیم.
نور مورد نیاز فیکوس:
این گیاه زینتی یکی از گیاهان آپارتمانی است که به نور متوسط احتیاج دارد و بهتر است آن را از جنوب یا شرق در معرض نور قرار دهید ، اما مراقب باشید که نور در طول روز به آن برسد و از طرف دیگر به طور مستقیم نور روی آن تابش نداشته باشد، زیرا نور خورشید گرم است و باعث سوختن برگ های گیاه میشود.
از طرف دیگر قرار دادن این گیاه در جای کم نور باعث میشود که رشد آن متوقف شود. گیاهانی که در محیط های کم نور و سایه نگهداری میشوند ، برگهای پایینی خود را از دست می دهند ، قد بلند و تغییر شکل پیدا می کنند و رنگ پریده می شوند.
آبیاری فیکوس:
در تابستان ، بهتر است هر هفت روز هفته این گیاه را آبیاری کنید و در زمستان ، این آبیاری را به هر 10 یا 14 روز کاهش دهید. میزان آب دهی باید متناسب با وضعیت رشد این گیاه تنظیم شود و شما نیز باید نور را در نظر بگیرید، خلاصه اینکه اگر می خواهید فیکوس سرحال داشته باشید، با آب دادن بیش از حد به خاک گل آلود، و یا خشکی دادن به خاک کویری نکنید. سوراخ های زهکشی گلدان فیکوس را قبل از آبیاری بررسی کنید.
دمای مناسب فیکوس:
اگر دمای منزل شما به گونه ای است که شما احساس راحتی میکنید و گرما یا سرما را احساس نمی کنید ، این بدان معنی است که دما بری گیاه نیز مناسب است. این گیاه دمای بین 15 تا 21 درجه سانتیگراد را ترجیح می دهد و همچنین می تواند در زمستان در دمای کمتر از 10 درجه سانتیگراد نیز زنده بماند و رطوبت را هم دوست دارد، اما میزان رطوبت نیز نباید خیلی زیاد باشد.
این گیاهان نسبت به تغییرات دما حساس هستند و به همین دلیل در مناطقی که دارای نوسانات دمایی زیادی نیستند بهتر رشد میکنند.
رطوبت مورد نیاز فیکوس:
این گیاه به رطوبت نسبی 25 تا 50 درصد نیاز دارد. به همین علت، بهتر است هر از گاهی سطح برگ را با اسفنج مرطوب کنید. با این کار ، ضمن تمیز کردن و براق شدن برگهای گیاه خود ، رطوبت نسبی لازم را نیز برای آن تأمین می کنید.
در ارقام کوچک برگ ، می توانید آب را بر روی برگها اسپری کنید تا نیازهای رطوبت آنها برطرف شود. (خصوصاً در فصول گرم)
خاک مناسب فیکوس:گیاه فیکوس به سرعت در خاکهای سرشار از مواد آلی و کود پوسیده رشد می کند. برای تهیه خاک مناسب ، ترکیب خاک باید شامل یک سوم خاک باغ + یک سوم خاک برگ پوسیده + یک سوم کود پوسیده باشد. شما باید هر دو سال یکبار خاک گلدان را در بهار عوض کنید. البته به محض قوی شدن گیاه ، دیگر نیازی به تعویض گلدان نخواهید داشت. در عوض ، هر چند ماه یکبار ، خاک سطحی آن را از گلدان بریزید و آن را با کودهای شیمیایی کامل کوددهی و تقویت کنید.
بهترین زمان برای تعویض گلدان فیکوس:
بهترین زمان برای تغییر گلدان ، هنگامی است که ریشه های گیاه از خاک بیرون می زند ، در غیر این صورت تعویض گلدان به تأخیر بندازید.
هرس فیکوس:
بهترین زمان برای هرس فیکوس اوایل تابستان و اواخر بهار است. در ابتدا باید، ساقه هایی ک خارج از شکل طبیعی گیاه رشد کرده اند یا ساقه های بسیار طولانی را کوتاه کنید. برای بریدن شاخه های اضافی ، از بالای گره برش دهید (گره جایی است که برگ ها به ساقه وصل می شوند).
در هرس ساقه ها افراط نکنید زیرا ممکن است گیاه دچار شک شود. حجم کل ساقه های جدا شده باید حداکثر حدود 30٪ از کل حجم ساقه های گیاه باشد.
تمیز کردن برگهای فیکوس:
برای تمیز کردن برگها ، از یک اسفنج مرطوب یا پارچه نخی استفاده کنید و برگ ها را با آب تمیز کنید و توجه داشته باشید که با استفاده از مواد شیمیایی برای تمیز کردن به گیاه آسیب میرسانید.
کودهی فیکوس:
فیکوس الاستیکا مانند هر گیاه دیگر ، برای تولید برگهای بزرگ و جدید به کمی تغذیه و تقویت کننده احتیاج دارد. در تابستان و بهار این گیاه باید هر دو هفته یکبار با کود مایع رقیق شده تغذیه شود. در ضمن با مخلوط کردن خاک با چوب فیبری یا نارگیل می توانید از کمپوست نیز استفاده کنید.
با این حال ، بهتر است از کود دادن گیاهان در زمستان خودداری کنید یا اگر تازه گلدان را تعویض کرده اید و گیاهان جدید هستند و 4 تا 6 ماه از تعویض گلدانشان میگذرد از تقویت کردن گیاه بپرهیزید. گیاهان را نباید در زمستان تقویت کرد زیرا در این فصل به طور جدی رشد نمی کنند.
تغذیه گل فیکوس
مانند هر گیاه دیگری، فیکوس الاستیکا به تغذیهی اندکی برای تولید برگهای درشت و بزرگ نیاز دارد. این گیاه را باید در تابستان و بهار با استفاده از کودهای مایع رقیق شده بعد از هر دو هفته تغذیه کرد. همچنین مادامی که ابتدا خاک را با چوب فیبر یا نارگیل مخلوط کنید میتوانید از کود کمپوست هم استفاده کنید.
اما بهتر است در زمستان یا اگر به تازگی گلدان را عوض کردهاید و گیاهان جدید هستند و ۴ تا ۶ ماه از جابجاییشان میگذرد از کود دادن به گیاهان پرهیز کنید. گیاهان را نباید در زمستان کود داد چون در طول این فصل رشد جندانی نمیکنند.
شرایط نگهداری گل فیکوس
به عقیده پرورش دهندگان گل و گیاه، شرایط نگهداری این گل بسیار شبیه به فضای زندگی انسان ها دارد. اولین مورد در خصوص نگهداری این گل، دمای محیط است. شما باید این نکته را بدانید که، دمای مورد نظر فیکوس همان دمایی است که شما خودتان احساس کنید که در آن محیط راحت هستید. معمولا دمایی بین 16 الی 20 درجه، دمای مطلوب برای نگهداری این گل است. دومین مورد آب دهی به این گل است. گل فیکوس علاقه زیادی دارد که هر روز به آن آب بدهید. البته این عمل را باید در زمستان تغییر دهید و هر دو هفته یک بار آب دهی را انجام دهید. نکته مهم در آبیاری این است که حتما چک کنید تا آب از زیر گلدان خارج شود. در صورت ماندن آب در گلدان، ریشه گیاه شما دچار پوسیدگی می شود.
علت خشک شدن و لوله شدن برگ های گل فیکوس
در نگهداری از گیاهان آپارتمانی دانستن چند نکته همیشه حائز اهمیت است. آبیاری به اندازه و متناسب با طبیعت گیاه و نور کافی برای رشد و حفظ نشاط شادابی گیاه. به این دو مورد باید کود دهی مناسب و البته سر وقت را هم اضافه کنید، زیرا که ممکن است به علت عدم دریافت مواد غنی و لازم توسط گیا،ه سلامت آن به خطر بیافتد. اگر برگ های گیاه شما خشک شده و به صورت لوله ای در بیاید ممکن است به علت کم آبی باشد. حتما توجه داشته باشید که این گیاه نباید دچار کم آبی شود و از خشک شدن خاک گلدان حتماً جلوگیری کنید. لازم به ذکر است که اگر کود بیش از حد هم به گیاه بدهید ممکن است منجر به خشک شدن و سوختن ریشه گیاه و برگ های آن شود.
علت زرد شدن برگ فیکوس
همان طور که گفته شد آبیاری بیش از اندازه گیاه گل فیکوس ممکن است به این گیاه آسیب برساند و این آسیب را شما در زرد شدن برگ ها و پوسیدگی ریشه آن شاهد خواهید بود. برای اینکه گل شما آسیب نبیند و برگ های آن روبه زردی نرود و همچنین ریشه آن پوسیده نشود، دقت داشته باشید که اولاً خاک گلدان گیاه شما دارای زهکشی مناسب باشد و ثانیاً بین دو مرحله آبیاری حتماً خاک گلدان خشک شده باشد تا به واسطه رطوبت بیش از حد منجر به از بین رفتن گل نشود.
علت ریز شدن برگ ها و رنگ پریدگی گل فیکوس
اگر گل فیکوس شما دچار توقف رشد و رنگ پریدگی شد باید توجه و رسیدگی خود را به گیاه اضافه کنید، چرا که ممکن است این رنگ پریدگی و ریز شدن برگ ها به دلیل کوچک بودن گلدان گل فیکوس شما باشد. لذا حتماً به این نکته مهم توجه داشته باشید که اگر گل شما نسبت به گلدان خود رشد کافی داشته و در حال حاضر جای آن برای رشد در این مکان تنگ و کوچک است گلدان آن را عوض کنید و با کود مناسب خاک گیاه را تغذیه کنید تا گل فیکوس سلامت نشاط و شادابی خود را مجدداً به دست بیاورد.
آفت های گل فیکوس الاستیکا
این گیاه هم به مانند همه گیاهان آپارتمانی علاوه بر آبیاری مناسب و دریافت نور کافی نیازمند بررسی و رسیدگی و در صورت امکان حفظ و نگهداری در برابر آفات مختلف است. آفاتی که ممکن است گل فیکوس شما را مورد هجمه و تهدید قرار دهد عبارتند از لکه برگی قارچی و کنه قرمز و شپشک آرد آلود که در ادامه به راه های مقابله با آن ها پرداخته ایم.
لکه برگی قارچی
این نوع آفت که ممکن است در شرایط مرطوب و گرم برای گیاه شما ایجاد شده باشد. برای از بین بردن این آفت شما باید نسبت به تمیز کردن برگ های گیاه خود اقدام کنید. این اقدام شما نسبت به پاکسازی سطح روی برگ ها کمک شایانی می کند به از بین بردن آفت لکه برگی قارچی.
کنه قرمز
این آفت معمولاً به شکل لکه های زرد رنگ و تارهایی شبیه تار عنکبوت در سطح زیرین برگ های شما ایجاد می شود و چیزی شبیه زخم شدگی بر روی برگ گیاه ایجاد می کند که برای دفع و رفع این آفت باید از سم کنه کش برای سم پاشی گیاه خود استفاده کنید. حتماً دقت داشته باشید که به مدت دو هفته یک بار از این سموم آفت کش استفاده کنید و این کار را تا از بین رفتن تمامی علائم و نشانه های این نوع آفت ادامه دهید البته توجه داشته باشید که غبار پاشی نیز در این امر به شما کمک بسزایی می کند.
شپشک آرد آلود
گیاه شما زمانی به این آفت آلوده شده است که زخم های پنبه ای شکل و به رنگ سفید بر روی برگ های گیاه و ساقه گیاه شما پدیدار شود. برای این کار ما به شما پیشنهاد میکنیم تا از حشره کش های مناسب برای دفع این نوع شپشک به صورت هر دو هفته یک بار استفاده کنید. البته شما می توانید پنبه را آغشته به آب و صابون کنید و بعد از بسته شدن کامل پنبه این آفت روی برگ های گیاه و ساقه گیاه را کاملاً ضدعفونی کنید و به این کار ادامه دهید تا نشانه های این نوع بیماری به طور کامل از روی ساقه و برگ های گیاه برطرف شود.